«Σάββατο 9 Μαρτίου, έτος 2025. Βρισκόμαστε στην οροσειρά Μαλαπέρτ, κοντά στον νότιο πόλο της Σελήνης. Σήμερα είναι η σειρά της Μέρι, ιπταμένης μηχανικού, να παραμείνει στη σεληνάκατο για περιφρούρηση. Ο Τζον και ο Τζιμ πρέπει να εξερευνήσουν έναν μικρό κρατήρα σε απόσταση οκτώ χιλιομέτρων από τη βάση, όπου βρέθηκε μια παράξενη πορτοκαλί σκόνη, παρόμοια με αυτήν που είχαν ανακαλύψει οι αστροναύτες της αποστολής Apollo 14 το 1971. Η προσέγγιση στον κρατήρα θα γίνει με ένα από τα δύο οχήματα εδάφους που έχουμε στη διάθεσή μας». Οι παραπάνω φράσεις θυμίζουν, προς το παρόν, απόσπασμα από βιβλίο επιστημονικής φαντασίας. Όμως, σε λίγα χρόνια ίσως αποτελούν σημειώσεις από το προσωπικό ημερολόγιο του διοικητή της πρώτης σεληνιακής βάσης. Αν βέβαια υλοποιηθούν τα σχέδια της NASA, τα οποία προβλέπουν την αποστολή ανθρώπων στη Σελήνη μεταξύ του 2018 και του 2020.
Σε εγρήγορση
Tην πρώτη αναφορά για το φιλόδοξο αυτό σχέδιο έκανε ο ίδιος ο Τζορτζ Μπους στις αρχές του 2004. Ο αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν στη Σελήνη πριν από το 2020 για να κατασκευάσουν μια μόνιμη βάση. Προς έκπληξη όλων, ο πλανητάρχης σοβαρολογούσε, και η δήλωσή του δεν αποτελούσε προεκλογική ρητορεία προς αλίευση ψήφων. Έτσι, την επόμενη χρονιά η NASA υπαγόρευσε σε διάφορες αεροδιαστημικές εταιρείες τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα νέα διαστημικά σκάφη τα οποία θα φέρουν εις πέρας αυτό το εγχείρημα. Οι εταιρείες ήδη δουλεύουν πυρετωδώς και είναι υποχρεωμένες να παραδώσουν τις προτάσεις τους πριν το τέλος του 2006. Σε κάθε περίπτωση, οι κατευθυντήριες γραμμές του προγράμματος για την κατάκτηση της Σελήνης είναι ήδη ξεκάθαρες. Καταρχάς, θα χρησιμοποιηθούν δύο πύραυλοι. Ο πρώτος θα θέσει σε γήινη τροχιά τη σεληνάκατο, τα επιστημονικά όργανα και το όχημα προσεδάφισης. Μέσα στους επόμενους μήνες οι επιτελείς της NASA θα αποφασίσουν αν στη φάση 1 θα χρησιμοποιηθούν οι αξιόπιστοι κινητήρες των διαστημικών λεωφορείων ή οι πιο ισχυροί και οικονομικοί RS68, οι οποίοι στη διάρκεια των δοκιμών σημείωσαν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Διαστημόπλοιο-ταξί
Ο δεύτερος πύραυλος (φάση 2) θα μεταφέρει την κάψουλα που θα φιλοξενήσει τους αστροναύτες στο ταξίδι τους προς τη Σελήνη και κατά την επιστροφή τους στη Γη. Πρόκειται για το CEV (Crew Exploration Vehicle, Επανδρωμένο Όχημα Εξερεύνησης), ένα διαστημόπλοιο το οποίο θα είναι βελτιωμένη έκδοση των διαστημόπλοιων Apollo που μετέφεραν τον άνθρωπο στη Σελήνη πριν από 37 χρόνια. Το CEV θα είναι πιο ευρύχωρο, ώστε να φιλοξενεί τουλάχιστον τέσσερις αστροναύτες, και θα διαθέτει σαφώς περισσότερες δυνατότητες από τα απηρχαιωμένα πλέον Apollo. Εκτός από τη μετάβαση στη Σελήνη (φάση 3 και 4), το CEV θα πρέπει να εκτελεί τακτικά ταξίδια στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι σε θέση να μεταφέρει έξι ανθρώπους στον Άρη. Η σεληνάκατος, το όχημα που θα προσεδαφιστεί μαζί με το πλήρωμα στη Σελήνη (φάση 5), θυμίζει το LEM, που χρησιμοποιήθηκε από τον Νιλ Άρμστρονγκ και τον Έντουιν Όλντριν για την προσσελήνωση του 1969. Το νέο όχημα θα αποτελείται από δύο τμήματα, το ένα από τα οποία θα παραμείνει μόνιμα στη Σελήνη (φάση 6). Σε αντίθεση με το LEM, που μετέφερε το πολύ 2,2 τόνους φορτίου, η νέα σεληνάκατος θα μεταφέρει 21 τόνους. Επίσης, θα μπορεί να φιλοξενεί τέσσερις αστροναύτες για διάστημα μερικών μηνών, ενώ στο LEM οι τρεις αστροναύτες μπορούσαν να επιζήσουν μόνο τρεις ημέρες. Η αποστολή θα ολοκληρωθεί με την αναχώρηση από τη Σελήνη (φάση 6) και την επιστροφή στη Γη (φάση 7 και 8).
Το ιδανικό μέρος
Ένας κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχία της αποστολής είναι η επιλογή της κατάλληλης τοποθεσίας για την εγκατάσταση της διαστημικής βάσης. Γι’ αυτόν τον λόγο, η NASA προγραμματίζει την εκτόξευση μιας σειράς μη επανδρωμένων διαστημικών σκαφών που θα φωτογραφίσουν την επιφάνεια της Σελήνης με λεπτομέρεια ενός εκατοστού. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ακόμα μία αποστολή. Ένα διαστημικό σκάφος θα συντριβεί σε έναν κρατήρα στον νότιο πόλο της Σελήνης, όπου οι επιστήμονες πιθανολογούν πως υπάρχει πάγος. Η συντριβή θα δημιουργήσει ένα νέφος σκόνης μέσα στο οποίο οι επιστήμονες θα αναζητήσουν ίχνη νερού. Το προβλεπόμενο κόστος για τον σχεδιασμό και τις πρώτες εκτοξεύσεις φτάνει τα 104 δις δολάρια, δηλαδή περίπου 80 δις ευρώ. Όμως, οι ΗΠΑ πρέπει να δαπανήσουν τεράστια ποσά για να διατηρήσουν τον στρατό τους στο Ιράκ, ενώ δεν αποκλείεται να χρειαστούν και άλλα στρατιωτικά κονδύλια αν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή επιδεινωθεί περισσότερο. Πολλοί αναρωτιούνται, λοιπόν, αν αξίζει να σπαταληθούν τόσοι πόροι για την εξερεύνηση του διαστήματος.
Σεληνιακή βάση
Την απάντηση έδωσε ο Χάρισον Σμιτ, γεωλόγος και πιλότος της σεληνακάτου στην αποστολή Apollo 17 το 1972, την τελευταία που έφτασε στη Σελήνη. Ανέκαθεν υποστήριζε τη σημασία της κατασκευής μιας μόνιμης βάσης στον δορυφόρο μας. Ο λόγος; Σύμφωνα με τον Σμιτ, η επιστροφή στη Σελήνη θα έχει νόημα μόνο αν συνοδεύεται από έμμεσο οικονομικό όφελος. Αυτό σημαίνει τη δημιουργία μίας ή περισσοτέρων βάσεων, καθώς στο δορυφόρο μας βρίσκεται η λύση του ενεργειακού ελλείμματος της Γης. Το σεληνιακό έδαφος είναι εμποτισμένο με ήλιο-3, το οποίο μεταφέρθηκε από τον ηλιακό άνεμο. Αυτή η ουσία θα αποτελέσει το «καύσιμο» για τα εργοστάσια πυρηνικής τήξης που θα αντικαταστήσουν τα τωρινά μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Μια ακόμα απάντηση ήρθε από τον Μπιλ Γκερστενμάιερ, τον διευθυντή της NASA: «Η Σελήνη θα αποτελέσει το ορμητήριο για την εκτόξευση στον Άρη. Επιπλέον, θα μετατρέψουμε τον δορυφόρο μας σε μια υπερεξελιγμένη επιστημονική βάση. Για παράδειγμα, η αόρατη πλευρά της Σελήνης είναι το ιδανικό μέρος για να εγκαταστήσουμε ένα ραδιοτηλεσκόπιο, καθώς δεν υπάρχουν παρεμβολές από τις γήινες ηλεκτρομαγνητικές εκπομπές. Θα αποτελέσει επίσης το ιδανικό μέρος για την κατασκευή ενός παραδοσιακού τηλεσκοπίου. Με τη μελέτη της Σελήνης θα εντοπίσουμε ίχνη για την ιστορία του ηλιακού μας συστήματος, ίχνη τα οποία στη Γη έχουν σβήσει για πάντα».
Αόρατοι κίνδυνοι
Σε πρώτη φάση, η βάση θα είναι ιδιαίτερα απλή. Το ένα τμήμα θα φιλοξενεί το πλήρωμα, ενώ το άλλο θα χρησιμοποιηθεί για την επιστροφή στη Γη αν σημειωθεί κάποια βλάβη στα συστήματα διατήρησης ζωής του πρώτου. Η ενέργεια θα παράγεται από ηλιακούς συλλέκτες με φωτοβολταϊκά στοιχεία και ίσως από έναν μικρό πυρηνικό σταθμό. Δεν θα λείπουν όμως οι κίνδυνοι. Ο Πασκάλ Λι, υπεύθυνος του Mars Institute στις ΗΠΑ, πιστεύει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος θα προέρχεται από την κοσμική ακτινοβολία. Σήμερα, οι αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού προστατεύονται από το γήινο μαγνητικό πεδίο. Αντίθετα, στη Σελήνη, οι αστροναύτες δεν θα έχουν αυτή την προστασία και έτσι η σεληνάκατος θα πρέπει να είναι αδιαπέραστη από κάθε είδους ακτινοβολία..
Πηγή: focusmag.gr
