Παρασκευή 25 Μαΐου 2007. Μια εξαντλητική εβδομάδα είχε φθάσει στο τέλος της. Το μόνο που εκκρεμούσε ήταν η επικείμενη συνάντηση με τον κύριο Διονύση Σιμόπουλο στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο. Με μεγάλη χαρά και προσμονή είχε φθάσει η στιγμή να τον επισκεφθώ στο γραφείο του, το οποίο χρόνια τώρα έχει γίνει δεύτερο σπίτι του. Με πλατύ χαμόγελο -όπως πάντα- με υποδέχθηκε, έτοιμος να απαντήσει σε κάθε ερώτησή μου..
1) Ποιά ήταν τα όνειρά σας και πώς καταλήξατε να είστε "πλανητάρχης";
Κάθε άνθρωπος έχει όνειρα για τα οποία κάνει τα πάντα ώστε να τα πραγματοποιήσει. Όλοι μας ονειρευόμαστε ένα δρόμο, μια πορεία που οδηγεί στο όνειρό μας! Ωστόσο, υπάρχουν στιγμές που ο δρόμος αυτός έχει παρεκκλίσεις και εμπόδια, τα οποία δεν προέρχονται από εμάς τους ίδιους, αλλά από εξωγενείς παράγοντες, όπως το κοινωνικό και προσωπικό περιβάλλον μέσα στο οποίο βιώνουμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν μπορούμε να φθάσoυμε στον στόχο μας! Προσωπικά άλλο όραμα και όνειρο είχα και τελικώς άλλο κατέληξα να κάνω. Για εμένα όμως εκείνο που μετράει περισσότερο είναι η διαδρομή, η πορεία και ό,τι εκείνη σου προσφέρει. Αυτό το ταξίδι προς την Ιθάκη είναι γεμάτο εμπειρίες και ομολογώ πως το δικό μου ταξίδι ήταν υπέροχο!
Από μικρός ήθελα να ασχοληθώ με την πολιτική. Αυτό ήταν το όνειρό μου, η επιθυμία μου. Όμως δεν κατάφερα να το πράξω λόγω ποικίλων παραγόντων και καταστάσεων. Αρχικά ήταν η δικτατορία, μια περίοδος που δεν άφηνε περιθώρια για όνειρα καθώς οι καταστάσεις ήταν δύσκολες! Έπειτα, στην περίοδο που ακολούθησε, τα πράγματα ήταν μετέωρα και η καθημερινότητα όπως και οι συνθήκες διαβίωσης δεν επέτρεπαν ένα σίγουρο ξεκίνημα, ώστε να μπορεί κανείς να πλησιάσει με ασφάλεια κάτι που θέλει να κάνει. Έτσι κι εγώ, δεν ήμουν διατεθειμένος να ρισκάρω την ασφάλεια των δικών μου ανθρώπων, της οικογένειάς μου, προβαίνοντας σε κάτι που μπορεί να οδηγούσε κάπου μπορεί και όχι.
Γεγονός είναι ένα όμως, ότι ποτέ δεν έχω μετανιώσει για αυτή την επιλογή μου και για ο,τιδήποτε έγινε στη ζωή μου. Ακόμα και στην Αμερική όταν σπούδαζα μόνος με πολλές δυσκολίες και αντιξοότητες που επέβαλαν σκληρή δουλειά ή ακόμα και μετά που η επιθυμία μου ήταν να ασχοληθώ με τα κοινά κι εγώ αναγκάστηκα να επιλέξω -λόγω των συνθηκών- κάτι άλλο, ακόμα και τότε λοιπόν τίποτα δεν με έκανε να μετανιώσω. Πολλές φορές κάποιος άνθρωπος πρέπει να θυσιάζει τα "θέλω" του για τους ανθρώπους που αγαπά, την οικογένειά του. Κι εγώ έκανα ακριβώς αυτό! Θυσίασα το όνειρό μου που ήταν να ασχοληθώ με την πολιτική, για να εξασφαλίσω την οικογένειά μου. Ο δρόμος όμως που πήρα ήταν υπέροχος και δεν μετανιώνω στιγμή για αυτό.
2) Βλέπουμε έναν άνθρωπο που αγκαλιάζει με πάθος, σεβασμό και αγάπη αυτό που κάνει. Πόσο εύκολο είναι για εσάς να κάνετε τρία πράγματα ταυτοχρόνως: να διευθύνετε, να συγγράφετε και να σκηνοθετείτε; Κάτι τέτοιο επηρεάζει -θετικά ή αρνητικά- τη ζωή σας, την ψυχολογία σας ή ίσως την καθημερινότητά σας;
Από μικρός ήθελα να ασχοληθώ με την πολιτική. Αυτό ήταν το όνειρό μου, η επιθυμία μου. Όμως δεν κατάφερα να το πράξω λόγω ποικίλων παραγόντων και καταστάσεων. Αρχικά ήταν η δικτατορία, μια περίοδος που δεν άφηνε περιθώρια για όνειρα καθώς οι καταστάσεις ήταν δύσκολες! Έπειτα, στην περίοδο που ακολούθησε, τα πράγματα ήταν μετέωρα και η καθημερινότητα όπως και οι συνθήκες διαβίωσης δεν επέτρεπαν ένα σίγουρο ξεκίνημα, ώστε να μπορεί κανείς να πλησιάσει με ασφάλεια κάτι που θέλει να κάνει. Έτσι κι εγώ, δεν ήμουν διατεθειμένος να ρισκάρω την ασφάλεια των δικών μου ανθρώπων, της οικογένειάς μου, προβαίνοντας σε κάτι που μπορεί να οδηγούσε κάπου μπορεί και όχι.
Γεγονός είναι ένα όμως, ότι ποτέ δεν έχω μετανιώσει για αυτή την επιλογή μου και για ο,τιδήποτε έγινε στη ζωή μου. Ακόμα και στην Αμερική όταν σπούδαζα μόνος με πολλές δυσκολίες και αντιξοότητες που επέβαλαν σκληρή δουλειά ή ακόμα και μετά που η επιθυμία μου ήταν να ασχοληθώ με τα κοινά κι εγώ αναγκάστηκα να επιλέξω -λόγω των συνθηκών- κάτι άλλο, ακόμα και τότε λοιπόν τίποτα δεν με έκανε να μετανιώσω. Πολλές φορές κάποιος άνθρωπος πρέπει να θυσιάζει τα "θέλω" του για τους ανθρώπους που αγαπά, την οικογένειά του. Κι εγώ έκανα ακριβώς αυτό! Θυσίασα το όνειρό μου που ήταν να ασχοληθώ με την πολιτική, για να εξασφαλίσω την οικογένειά μου. Ο δρόμος όμως που πήρα ήταν υπέροχος και δεν μετανιώνω στιγμή για αυτό.
2) Βλέπουμε έναν άνθρωπο που αγκαλιάζει με πάθος, σεβασμό και αγάπη αυτό που κάνει. Πόσο εύκολο είναι για εσάς να κάνετε τρία πράγματα ταυτοχρόνως: να διευθύνετε, να συγγράφετε και να σκηνοθετείτε; Κάτι τέτοιο επηρεάζει -θετικά ή αρνητικά- τη ζωή σας, την ψυχολογία σας ή ίσως την καθημερινότητά σας;
Τώρα τελευταία δεν σκηνοθετώ όλες τις παραστάσεις εγώ. Υπάρχουν αξιόλογοι συνεργάτες που αναλαμβάνουν και κάποιες φορές βοηθούν στην σκηνοθεσία και συγγραφή των παραστάσεων. Επί τριάντα χρόνια όμως είχα πέντε καπέλα, κάτι που είναι δύσκολο αλλά μπορεί να γίνει. Και πετυχαίνει αν σκεφτεί κανείς πόσα πολλά πράγματα μπορεί να κάνει μέσα σε ένα 24ωρο. Η ημέρα έχει πολλές ώρες οι οποίες είναι αρκετές για να κάνεις αρκετά μαζί. Βέβαια, κάποιες από τις ώρες αυτές είναι "κλεμμένες" από άλλες ασχολίες που ίσως ευχαριστούν κάποιον, όπως για παράδειγμα να είναι με την οικογένειά του, να κάνει κάτι για τον εαυτό του, να διασκεδάσει. Για να καταφέρεις κάτι δεν πρέπει μόνο να δίνεις αλλά και να παίρνεις, να κλέβεις ώρες από κάτι άλλο δηλαδή, ώστε τα πράγματα να μπορούν να εξισορροπούνται. Υπό αυτή την έννοια λοιπόν, εξαναγκάζεσαι να ασχοληθείς με πράγματα τα οποία απαιτούν και τις κατάλληλες προϋποθέσεις. Αν για παράδειγμα δεν υπάρχει ο κατάλληλος προϋπολογισμός και οι κατάλληλοι συνεργάτες, τότε αναγκάζεσαι εσύ να φέρεις εις πέρας κάποια πράγματα. Έτσι κι εγώ χρειάστηκε να συγγράφω και να σκηνοθετώ τις παραστάσεις. Χρόνο βρίσκεις για όλα λοιπόν, αρκεί να το θες. Υπήρξαν περίοδοι που χρειάστηκε να δουλέψω 80 με 85 ώρες την εβδομάδα, που είναι σαν να κάνει κανείς μια δεύτερη δουλειά. Την κούραση όμως αυτή την προσπερνάς όταν αντικρίζεις το αποτέλεσμα των κόπων σου. Ένα αποτέλεσμα ιδανικό, ωραίο και αποδεκτό από εσένα και τους άλλους. Και φυσικά όταν αυτό που κάνεις ή δημιουργείς συμπεριλαμβάνει και την αγάπη και το "ψώνιο" για τη δουλειά σου, τότε δεν μιλάμε πλέον για δουλειά αλλά για χόμπι. Θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου, γιατί έχω κάνει το χόμπι μου εργασία ή και το αντίστροφο. Το ίδιο επισημαίνω και στους ανθρώπους γύρω μου, όπως και στα παιδιά μου: να διαλέξουν να κάνουν στη ζωή τους κάτι που τους ευχαριστεί και το αγαπούν, γιατί η ζωή είναι μικρή και αν είναι να σηκώνεται κάποιος το πρωί και να γκρινιάζει για αυτό που κάνει, τότε καλύτερα να μην το κάνει καθόλου. Το ζήτημα λοιπόν είναι να βρει κανείς κάτι που αγαπά πολύ και τον εξιτάρει και σταδιακά να το κάνει δουλειά του.
3) Πόσο εύκολο είναι για έναν απλό καθημερινό άνθρωπο να αντιληφθεί τον μαγικό κόσμο της αστρονομίας ή έστω να τον προσεγγίσει ελάχιστα;
3) Πόσο εύκολο είναι για έναν απλό καθημερινό άνθρωπο να αντιληφθεί τον μαγικό κόσμο της αστρονομίας ή έστω να τον προσεγγίσει ελάχιστα;
Θεωρώ πως αυτό που όλοι αποκαλούμε "σύμπαν" είναι κάτι μαγικό και κατανοήσιμο και αυτό είναι και το πιο παράξενο όπως έλεγε και ο Αϊνστάιν. Όλοι μπορούν να αντιληφθούν τον κόσμο αυτό. Φταίμε όλοι εμείς που ασχολούμαστε με τα ζητήματα αυτά, αν δεν είμαστε σε θέση να μεταδώσουμε τη γνώση και την πληροφορία στον κόσμο ώστε να την κατανοήσει. Στον ίδιο βαθμό φταίμε αν πλάθουμε ανθρώπους που πιστεύουν πως ο χώρος αυτός είναι ακατανόητος, ενώ στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Προσωπικά έχω δεχθεί παρατηρήσεις από πολλούς του χώρου μου σχετικά με το ότι δεν πρέπει να εξηγώ κάτι με απλό τρόπο και να γίνομαι τόσο κατανοητός με τη δικαιολογία ότι θα πει ο κόσμος "Ε, αφού τα κατάλαβα ακόμα κι εγώ αυτά που είπε, τότε φαντάζομαι για πόσο απλά ζητήματα μιλάμε! Δεν είναι και τίποτα σπουδαίο!". Λάθος! Είναι υποχρέωση και δικιά μου και πολλών του χώρου μου, όχι μόνο να δείχνουμε στον κόσμο ότι μπορεί να κατανοήσει το σύμπαν, αλλά και να το αγαπήσει. Οφείλουμε να του μιλάμε απλά και κατανοητά, γιατί η μετάδοση της πληροφορίας και της γνώσης δεν αφορά έναν ή δυο ανθρώπους μόνο, αλλά όλους! Όλα αυτά τα βλέπουμε και σε απλά καθημερινά ζητήματα. Για παράδειγμα, δεν ευθύνονται τα μαθηματικά ή η φυσική για το αν ένας μαθητής τα μισεί και τα απεχθάνεται. Είναι ενδιαφέροντα μαθήματα και ο μόνος που θα ευθυνόταν για κάτι τέτοιο είναι ο ίδιος ο καθηγητής που τα διδάσκει και που δεν μπορεί να τα κάνει κατανοητά στους μαθητές του ή να τους κάνει να τα αγαπήσουν.
Τα τελευταία χρόνια η ζωή μου είναι γεμάτη με τέτοια παραδείγματα, όπου ο κόσμος δείχνει να κατανοεί αυτό που του παρουσιάζουμε ή του λέμε. Τέτοια παραδείγματα εμένα με ανεβάζουν στον 7ο ουρανό. Θυμάμαι χαρακτηριστικά έναν κύριο που επισκέφθηκε κάποτε το Πλανητάριο και ήρθε να με βρει για να μου πει το εξής: "Θέλω να σας χαιρετήσω και να σας ευχαριστήσω. Εγώ είμαι του Δημοτικού, γεωργός στο επάγγελμα, μένω σε ένα χωριό έξω από το Αγρίνιο, αλλά κάθε φορά που διαβάζω τα άρθρα σας τα κατανοώ πλήρως". Όταν ακούς τέτοια λόγια λοιπόν, αμέσως λες χαλάλι τα ξενύχτια, η κούραση, ο κόπος, γιατί πραγματικά έπιασες τον σφυγμό ενός ανθρώπου. Κάθε χρόνο έχουμε σχεδόν 400.000 επισκέπτες στο Πλανητάριο. Εάν ο ένας στους 1000 μιλήσει σαν αυτόν τον άνθρωπο από το Αγρίνιο και νιώσει το ίδιο, τότε εγώ θεωρώ τον εαυτό μου επιτυχημένο.
Δουλειά μας και υποχρέωσή μας είναι η διάχυση της πληροφορίας και της επιστήμης. Αυτό δεν μπορεί να γίνει μέσα σε ένα κτίριο μόνο, αν και το θέαμα είναι εντυπωσιακό. Για να μάθει όμως κάτι κάποιος πρέπει να έρθει εδώ, να επισκεφθεί το Πλανητάριο. Δεν μπορούμε και δεν επιτρέπεται να κλείσουμε τη γνώση και την πληροφορία σε ένα κτίριο μόνο, οπότε στρεφόμαστε και προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Πληροφορούμε και μεταδίδουμε γνώση επομένως, είτε μέσω της τηλεόρασης, είτε μέσω του ραδιοφώνου, είτε μέσω των έντυπων μέσων ενημέρωσης. Κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο να γίνεται συνεχώς, γι' αυτό και συχνά δημοσιεύονται άρθρα ή συμμετέχουμε σε εκπομπές στην τηλεόραση, ώστε η πληροφορία να φθάσει σε πολύ κόσμο και όχι μόνο σε αυτούς που επισκέπτονται το Πλανητάριο. Μια εκπομπή στην τηλεόραση, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι αγγίζει τα χαμηλότερα όρια τηλεθέασης (τουλάχιστον 140.000 άνθρωποι δηλαδή), εμάς μας είναι αρκετό, διότι σε τρεις τέτοιες εκπομπές συγκεντρώνουμε τον αριθμό των ανθρώπων που επισκέπτονται το Πλανητάριο σε ένα χρόνο!
Όλα λοιπόν είναι θέμα αγάπης για τη δουλειά σου. Αυτή η αγάπη προσωπικά με κάνει εμένα να θέλω να μεταδίδω και στους άλλους όσα γνωρίζω και όχι απλά αυτό, αλλά να τα κάνω και κατανοητά. Θα μπορούσα ας πούμε να έρχομαι εδώ στις 12, να κάθομαι 4 με 5 ώρες, να κάνω τα βασικά της ημέρας και έπειτα να φεύγω για το σπίτι μου. Δεν είναι έτσι όμως! Πρέπει να είσαι "ψώνιο" και παθιασμένος με αυτό που κάνεις. Είμαι ευτυχισμένος και ικανοποιημένος λοιπόν, όταν βλέπω ανθρώπους σαν τον κύριο από το Αγρίνιο. Μου αρκεί να νιώθω πως αυτό που αγαπώ μπορεί να το αγαπήσει και κάποιος άλλος και κάνω τα πάντα για να συμβεί κάτι τέτοιο.
4) Λίγους μήνες πριν παρουσιάσατε για πρώτη φορά στο Ψηφιακό Πλανητάριο την παράσταση "Μαύρες Τρύπες στο Διάστημα" διάρκειας 40 λεπτών. Τι σας έκανε να δημιουργήσετε και να παρουσιάσετε στον κόσμο τη θεαματική αυτή παράσταση; Τι είναι οι μαύρες τρύπες και ποιά η θεωρία που επικρατεί γύρω από το ζήτημα αυτό;
Η παράσταση "Μαύρες Τρύπες στο Διάστημα" ήταν η πιο δύσκολη που παρουσιάστηκε ποτέ στο Πλανητάριο. Είχαμε όμως την ευκαιρία να μετατρέψουμε το υλικό των εξισώσεων του Αϊνστάιν που αναφέρονται στον χωροχρόνο και στις διάφορες συνθήκες που επικρατούν γύρω από μια μαύρη τρύπα. Το υλικό χρησιμοποιήθηκε -με χρηματοδότηση της NASA- από το Πανεπιστήμιο του Illinois, όπου μέσω υπερ-υπολογιστών απέδωσαν αυτές τις εξισώσεις σε εικόνες. Κάτι τέτοιο έγινε για πρώτη φορά! Ήταν μια παράσταση που απαιτούσε πολλά χρήματα. Έτσι, για πρώτη φορά, μπορέσαμε να οπτικοποιήσουμε ένα τόσο δύσκολο θέμα που είναι οι μαύρες τρύπες.
Μια μαύρη τρύπα είναι το λείψανο, αυτό που απομένει έπειτα από μια αστρική έκρηξη. Στο τέλος της ζωής τους τα άστρα εκρήγνυνται, διασπώνται και συγχρόνως ο πυρήνας τους συμπιέζεται σε τέτοιο βαθμό, ώστε να περιοριστεί η μάζα των υλικών του σε ένα σημείο, σε ένα χωροχρονικό σημείο όπως το αποκαλούμε και αυτό ακριβώς το σημείο είναι η μαύρη τρύπα. Το μόνο πράγμα που μπορούμε να δούμε έπειτα από μια τέτοια έκρηξη είναι τα υλικά που απορροφώνται από ένα τέτοιο αντικείμενο (μια μαύρη τρύπα δηλαδή). Καθώς αυτά τα υλικά απορροφώνται, εκπέμπονται στο διάστημα μεγάλες ποσότητες ακτινών Χ και Γ τις οποίες συλλαμβάνουν τα διάφορα όργανά μας και έτσι μπορούμε να εκτιμήσουμε που βρίσκεται μια μαύρη τρύπα, από πόσα υλικά αποτελείται, πράγματα δηλαδή που δεν μπορούμε να δούμε με τα τηλεσκόπιά μας και αυτό γιατί μια μαύρη τρύπα έχει τόσο μεγάλη βαρυτική δύναμη, ώστε ακόμα και το φως να μην μπορεί να δραπετεύσει από εκεί. Ένας πύραυλος για παράδειγμα, θα ήταν αδύνατο να πλησιάσει, καθώς για να ξεφύγει από τη βαρυτική δύναμη της μαύρης τρύπας θα έπρεπε να αναπτύξει ταχύτητα μεγαλύτερη από εκείνη του φωτός, κάτι εντελώς αδύνατο φυσικά. Ακριβώς επειδή ούτε το φως μπορεί να δραπετεύσει από μια μαύρη τρύπα, για αυτό την αποκαλούμε "μαύρη", διότι δεν μπορούμε να δούμε τίποτα. Κάτι που δεν βλέπουμε το χαρακτηρίζουμε "μαύρο". Βλέπουμε όμως τα αποτελέσματα της ρουφήχτρας. Είναι μια τρύπα η οποία απομυζά από το γύρω περιβάλλον τα υλικά και καθώς κάποια από αυτά ξεφεύγουν και δεν εισχωρούν στη μαύρη τρύπα εκπέμπουν αυτές τις μεγάλες ποσότητες ακτινών Χ και Γ τις οποίες εμείς βλέπουμε. Παρατηρούμε δηλαδή αυτά που ξεφεύγουν, που ξεβράζει μια ρουφήχτρα.
Το να εξηγήσεις λοιπόν μέσα σε 40 λεπτά αυτό που περιέγραψα μόλις τώρα προφορικά και μάλιστα να το εξηγήσεις με οπτικοακουστικό υλικό είναι σαφώς πολύ δύσκολο! Οι επεξηγήσεις όμως, οι εικόνες και οι πληροφορίες που προβάλλονται μέσα στα 4ο αυτά λεπτά της παράστασης είναι αρκετές και κατανοητές, ώστε να μπορέσει ο καθένας να αντιληφθεί τι είναι και πως λειτουργούν οι μαύρες τρύπες. Ακόμα και το 5% των πληροφοριών που μεταδίδονται μέσω μιας παράστασης να μπορούσε να απορροφήσει κάποιος, τότε ακόμα και αυτό θα δήλωνε επιτυχία για εμάς. Πάντοτε στόχος μας είναι το 5% και μέσα από μια παράσταση μπορεί κανείς να κατανοήσει το φαινόμενο που παρουσιάζεται.
5) Θα μπορούσε μια μαύρη τρύπα να "ρουφήξει" τον πλανήτη μας;
Τα τελευταία χρόνια η ζωή μου είναι γεμάτη με τέτοια παραδείγματα, όπου ο κόσμος δείχνει να κατανοεί αυτό που του παρουσιάζουμε ή του λέμε. Τέτοια παραδείγματα εμένα με ανεβάζουν στον 7ο ουρανό. Θυμάμαι χαρακτηριστικά έναν κύριο που επισκέφθηκε κάποτε το Πλανητάριο και ήρθε να με βρει για να μου πει το εξής: "Θέλω να σας χαιρετήσω και να σας ευχαριστήσω. Εγώ είμαι του Δημοτικού, γεωργός στο επάγγελμα, μένω σε ένα χωριό έξω από το Αγρίνιο, αλλά κάθε φορά που διαβάζω τα άρθρα σας τα κατανοώ πλήρως". Όταν ακούς τέτοια λόγια λοιπόν, αμέσως λες χαλάλι τα ξενύχτια, η κούραση, ο κόπος, γιατί πραγματικά έπιασες τον σφυγμό ενός ανθρώπου. Κάθε χρόνο έχουμε σχεδόν 400.000 επισκέπτες στο Πλανητάριο. Εάν ο ένας στους 1000 μιλήσει σαν αυτόν τον άνθρωπο από το Αγρίνιο και νιώσει το ίδιο, τότε εγώ θεωρώ τον εαυτό μου επιτυχημένο.
Δουλειά μας και υποχρέωσή μας είναι η διάχυση της πληροφορίας και της επιστήμης. Αυτό δεν μπορεί να γίνει μέσα σε ένα κτίριο μόνο, αν και το θέαμα είναι εντυπωσιακό. Για να μάθει όμως κάτι κάποιος πρέπει να έρθει εδώ, να επισκεφθεί το Πλανητάριο. Δεν μπορούμε και δεν επιτρέπεται να κλείσουμε τη γνώση και την πληροφορία σε ένα κτίριο μόνο, οπότε στρεφόμαστε και προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Πληροφορούμε και μεταδίδουμε γνώση επομένως, είτε μέσω της τηλεόρασης, είτε μέσω του ραδιοφώνου, είτε μέσω των έντυπων μέσων ενημέρωσης. Κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο να γίνεται συνεχώς, γι' αυτό και συχνά δημοσιεύονται άρθρα ή συμμετέχουμε σε εκπομπές στην τηλεόραση, ώστε η πληροφορία να φθάσει σε πολύ κόσμο και όχι μόνο σε αυτούς που επισκέπτονται το Πλανητάριο. Μια εκπομπή στην τηλεόραση, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι αγγίζει τα χαμηλότερα όρια τηλεθέασης (τουλάχιστον 140.000 άνθρωποι δηλαδή), εμάς μας είναι αρκετό, διότι σε τρεις τέτοιες εκπομπές συγκεντρώνουμε τον αριθμό των ανθρώπων που επισκέπτονται το Πλανητάριο σε ένα χρόνο!
Όλα λοιπόν είναι θέμα αγάπης για τη δουλειά σου. Αυτή η αγάπη προσωπικά με κάνει εμένα να θέλω να μεταδίδω και στους άλλους όσα γνωρίζω και όχι απλά αυτό, αλλά να τα κάνω και κατανοητά. Θα μπορούσα ας πούμε να έρχομαι εδώ στις 12, να κάθομαι 4 με 5 ώρες, να κάνω τα βασικά της ημέρας και έπειτα να φεύγω για το σπίτι μου. Δεν είναι έτσι όμως! Πρέπει να είσαι "ψώνιο" και παθιασμένος με αυτό που κάνεις. Είμαι ευτυχισμένος και ικανοποιημένος λοιπόν, όταν βλέπω ανθρώπους σαν τον κύριο από το Αγρίνιο. Μου αρκεί να νιώθω πως αυτό που αγαπώ μπορεί να το αγαπήσει και κάποιος άλλος και κάνω τα πάντα για να συμβεί κάτι τέτοιο.
4) Λίγους μήνες πριν παρουσιάσατε για πρώτη φορά στο Ψηφιακό Πλανητάριο την παράσταση "Μαύρες Τρύπες στο Διάστημα" διάρκειας 40 λεπτών. Τι σας έκανε να δημιουργήσετε και να παρουσιάσετε στον κόσμο τη θεαματική αυτή παράσταση; Τι είναι οι μαύρες τρύπες και ποιά η θεωρία που επικρατεί γύρω από το ζήτημα αυτό;
Η παράσταση "Μαύρες Τρύπες στο Διάστημα" ήταν η πιο δύσκολη που παρουσιάστηκε ποτέ στο Πλανητάριο. Είχαμε όμως την ευκαιρία να μετατρέψουμε το υλικό των εξισώσεων του Αϊνστάιν που αναφέρονται στον χωροχρόνο και στις διάφορες συνθήκες που επικρατούν γύρω από μια μαύρη τρύπα. Το υλικό χρησιμοποιήθηκε -με χρηματοδότηση της NASA- από το Πανεπιστήμιο του Illinois, όπου μέσω υπερ-υπολογιστών απέδωσαν αυτές τις εξισώσεις σε εικόνες. Κάτι τέτοιο έγινε για πρώτη φορά! Ήταν μια παράσταση που απαιτούσε πολλά χρήματα. Έτσι, για πρώτη φορά, μπορέσαμε να οπτικοποιήσουμε ένα τόσο δύσκολο θέμα που είναι οι μαύρες τρύπες.
Μια μαύρη τρύπα είναι το λείψανο, αυτό που απομένει έπειτα από μια αστρική έκρηξη. Στο τέλος της ζωής τους τα άστρα εκρήγνυνται, διασπώνται και συγχρόνως ο πυρήνας τους συμπιέζεται σε τέτοιο βαθμό, ώστε να περιοριστεί η μάζα των υλικών του σε ένα σημείο, σε ένα χωροχρονικό σημείο όπως το αποκαλούμε και αυτό ακριβώς το σημείο είναι η μαύρη τρύπα. Το μόνο πράγμα που μπορούμε να δούμε έπειτα από μια τέτοια έκρηξη είναι τα υλικά που απορροφώνται από ένα τέτοιο αντικείμενο (μια μαύρη τρύπα δηλαδή). Καθώς αυτά τα υλικά απορροφώνται, εκπέμπονται στο διάστημα μεγάλες ποσότητες ακτινών Χ και Γ τις οποίες συλλαμβάνουν τα διάφορα όργανά μας και έτσι μπορούμε να εκτιμήσουμε που βρίσκεται μια μαύρη τρύπα, από πόσα υλικά αποτελείται, πράγματα δηλαδή που δεν μπορούμε να δούμε με τα τηλεσκόπιά μας και αυτό γιατί μια μαύρη τρύπα έχει τόσο μεγάλη βαρυτική δύναμη, ώστε ακόμα και το φως να μην μπορεί να δραπετεύσει από εκεί. Ένας πύραυλος για παράδειγμα, θα ήταν αδύνατο να πλησιάσει, καθώς για να ξεφύγει από τη βαρυτική δύναμη της μαύρης τρύπας θα έπρεπε να αναπτύξει ταχύτητα μεγαλύτερη από εκείνη του φωτός, κάτι εντελώς αδύνατο φυσικά. Ακριβώς επειδή ούτε το φως μπορεί να δραπετεύσει από μια μαύρη τρύπα, για αυτό την αποκαλούμε "μαύρη", διότι δεν μπορούμε να δούμε τίποτα. Κάτι που δεν βλέπουμε το χαρακτηρίζουμε "μαύρο". Βλέπουμε όμως τα αποτελέσματα της ρουφήχτρας. Είναι μια τρύπα η οποία απομυζά από το γύρω περιβάλλον τα υλικά και καθώς κάποια από αυτά ξεφεύγουν και δεν εισχωρούν στη μαύρη τρύπα εκπέμπουν αυτές τις μεγάλες ποσότητες ακτινών Χ και Γ τις οποίες εμείς βλέπουμε. Παρατηρούμε δηλαδή αυτά που ξεφεύγουν, που ξεβράζει μια ρουφήχτρα.
Το να εξηγήσεις λοιπόν μέσα σε 40 λεπτά αυτό που περιέγραψα μόλις τώρα προφορικά και μάλιστα να το εξηγήσεις με οπτικοακουστικό υλικό είναι σαφώς πολύ δύσκολο! Οι επεξηγήσεις όμως, οι εικόνες και οι πληροφορίες που προβάλλονται μέσα στα 4ο αυτά λεπτά της παράστασης είναι αρκετές και κατανοητές, ώστε να μπορέσει ο καθένας να αντιληφθεί τι είναι και πως λειτουργούν οι μαύρες τρύπες. Ακόμα και το 5% των πληροφοριών που μεταδίδονται μέσω μιας παράστασης να μπορούσε να απορροφήσει κάποιος, τότε ακόμα και αυτό θα δήλωνε επιτυχία για εμάς. Πάντοτε στόχος μας είναι το 5% και μέσα από μια παράσταση μπορεί κανείς να κατανοήσει το φαινόμενο που παρουσιάζεται.
5) Θα μπορούσε μια μαύρη τρύπα να "ρουφήξει" τον πλανήτη μας;
Φυσικά και θα μπορούσε αν όμως ήταν πολύ κοντά. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση όμως διότι για να δημιουργηθεί μια μαύρη τρύπα πρέπει να υπάρχει ένα άστρο το οποίο φθάνει ή πρόκειται σύντομα να φθάσει στο τέλος της ζωής του (η ζωή ενός άστρου κρατά περίπου 9.000.000 χρόνια) και επιπλέον να διαθέτει 30 φορές τα υλικά του ήλιου ώστε να μπορεί να εκραγεί. Η ζωή του ήλιου διαρκεί περίπου 12.000.000.000 χρόνια, οπότε καταλαβαίνουμε πόσο μικρή είναι η ζωή ενός άστρου. Τα γιγάντια άστρα σπαταλούν πολύ πιο γρήγορα τα υλικά τους σε σχέση με τα μικρότερα. Τέτοια άστρα πρέπει να έχουν 30 φορές τα υλικά του ήλιου για να εκραγούν. Το μόνο κοντινότερο σε εμάς άστρο που θα μπορούσε να προκαλέσει πιθανόν μια μαύρη τρύπα έπειτα από έκρηξη, ανήκει στον αστερισμό του Ωρίωνα που απέχει 500 έτη φωτός από εμάς. Καταλαβαίνουμε λοιπόν για τι χρονικά δεδομένα και πιθανότητες μιλάμε! Υπάρχει ένα άλλο άστρο όμως γιγαντιαίο με υλικά 150 φορές τα υλικά του ήλιου. Πρόκειται για ένα από τα πιο γιγαντιαία άστρα του πλανήτη μας στον Νότιο Αστερισμό (6.000 έτη φωτός από εμάς) το οποίο πρόκειται να εκραγεί αλλά είναι αδύνατο να μας επηρεάσει. Ακόμα και από αυτή την απόσταση όμως, όταν εκραγεί το άστρο αυτό, τα μέρη της γης από τα οποία είναι ορατό -γιατί εμείς δεν το βλέπουμε από εδώ- όπως η Αφρική, η Νότια Αμερική κλπ., τότε θα μπορεί κανείς στις περιοχές αυτές να διαβάζει εφημερίδα το βράδυ. Τόση πολλή θα είναι η λάμψη του! Αυτό θα γίνει σίγουρα. Ο πυρήνας του θα γίνει δηλαδή μαύρη τρύπα, αλλά μιλάμε για εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια μετά. Οπότε δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να μας επηρεάσει μια μαύρη τρύπα. Για να συνέβαινε αυτό θα έπρεπε η απόστασή του μες στο διάστημα να ήταν κοντινή σε εμάς.
6) Στην 26η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2006 στην Πράγα, τα μέλη του συνεδρίου, αντί να δεχτούν την εισήγηση της Επιτροπής σύμφωνα με την οποία πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος θα έπρεπε χονδρικά να θεωρούνται όλα τα σφαιρικά αντικείμενα που περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, υπερψήφισαν ένα εναλλακτικό σχέδιο που είχε στηριχθεί και από τους πλανητολόγους. Βάσει αυτού του σχεδίου, πλανήτες θεωρούνται μόνο οι 8 από τους 9 μέχρι σήμερα γνωστούς, ενώ η Δήμητρα, ο Πλούτωνας, το σώμα 2003 UB313 και τα υπόλοιπα Υπερποσειδώνεια Αντικείμενα θα αναφέρονται ως νάνοι πλανήτες. Εσείς συμφωνείτε με αυτό και τι έχετε να παρατηρήσετε πάνω στο θέμα; Θα μπορούσε ένα τέτοιο σχέδιο να γίνει δεκτό από τους αστρονόμους;
6) Στην 26η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2006 στην Πράγα, τα μέλη του συνεδρίου, αντί να δεχτούν την εισήγηση της Επιτροπής σύμφωνα με την οποία πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος θα έπρεπε χονδρικά να θεωρούνται όλα τα σφαιρικά αντικείμενα που περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, υπερψήφισαν ένα εναλλακτικό σχέδιο που είχε στηριχθεί και από τους πλανητολόγους. Βάσει αυτού του σχεδίου, πλανήτες θεωρούνται μόνο οι 8 από τους 9 μέχρι σήμερα γνωστούς, ενώ η Δήμητρα, ο Πλούτωνας, το σώμα 2003 UB313 και τα υπόλοιπα Υπερποσειδώνεια Αντικείμενα θα αναφέρονται ως νάνοι πλανήτες. Εσείς συμφωνείτε με αυτό και τι έχετε να παρατηρήσετε πάνω στο θέμα; Θα μπορούσε ένα τέτοιο σχέδιο να γίνει δεκτό από τους αστρονόμους;
Τα τελευταία 10 με 15 χρόνια έχουμε σαφώς καλύτερα τηλεσκόπια τα οποία μας επιτρέπουν να δούμε και να ανακαλύψουμε μεγάλα και περισσότερα αντικείμενα στο ηλιακό μας σύστημα. Πριν από 2 χρόνια για παράδειγμα, ανακαλύψαμε έναν πλανήτη ή αστεροειδή, ο οποίος ήταν μεγαλύτερος από τον Πλούτωνα. Οπότε θα έπρεπε και αυτόν που είναι μεγαλύτερος από τον Πλούτωνα να τον θεωρούμε πλανήτη (όπως και τον Πλούτωνα με 2.500 διάμετρο που τον θεωρούσαμε πλανήτη). Υπολογίζουμε ότι υπάρχουν σε αυτή τη ζώνη -πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα- γύρω στα 70.000 αντικείμενα τα οποία περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο (Ζώνη του Κόιπερ) εκ των οποίων μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ακόμα, θα έχουν μέγεθος μεγαλύτερο από του Πλούτωνα. Και από τη στιγμή που ανακαλύψαμε τον Πλούτωνα το 1930, θα έφθανε ένα χρονικό σημείο λογικά που θα ανακαλύπταμε και άλλους πλανήτες και μάλιστα πολύ μεγαλύτερους από εκείνον. Θα είχαμε λοιπόν δεκάδες πλανήτες με παρόμοια με του Πλούτωνα χαρακτηριστικά. Άρα και αυτός δεν ήταν στην πραγματικότητα πλανήτης. Με την έννοια που δόθηκε τον Αύγουστο του 2006, δεν ήταν παρά ένας Υπερποσειδώνειος Αστεροειδής. Επομένως, ήταν αναγκαίο να διαχωριστούν τα αστεροειδή αυτά μεταξύ τους και αυτό συνέβη πράγματι τον Αύγουστο του 2006 στην 26η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης στην Πράγα.
Για να είναι ένα αντικείμενο πλανήτης, θα πρέπει να είναι το μεγαλύτερο αντικείμενο από οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο υπάρχει στην περιοχή του, να μην είναι δορυφόρος κάποιου άλλου πλανήτη (να περιφέρεται δηλαδή γύρω από τον ήλιο, αλλά όχι γύρω από άλλο πλανήτη) και υπό αυτές τις έννοιες ο Πλούτωνας δεν θεωρείται πλανήτης με 2.500 διάμετρο, ενώ ο Γανυμήδης που είναι ο μεγαλύτερος δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος και με διπλάσιο μέγεθος δεν θεωρούνταν πλανήτης αλλά απλός δορυφόρος. Το ίδιο ισχύει και με άλλα αντικείμενα που είναι σαφώς μεγαλύτερα του Πλούτωνα. Που σταματάμε λοιπόν; Το μέγεθος δεν αποτελεί το μόνο στοιχείο για να θεωρηθεί κάποιο αντικείμενο πλανήτης. Πρέπει λοιπόν ο πλανήτης όπως προείπαμε να πληροί κάποιες προϋποθέσεις, όπως το να είναι το μεγαλύτερο αντικείμενο της περιοχής του και να μην είναι δορυφόρος άλλου πλανήτη. Στην περίπτωση του Πλούτωνα πράγματι δεν ίσχυαν οι προϋποθέσεις αυτές, γιατί δεν αποτελεί το μεγαλύτερο πλανήτη της περιοχής του! Αντίθετα ο Δίας είναι το μεγαλύτερο από τα αντικείμενα που υπάρχουν γύρω του. Έτσι λοιπόν, φτιάξαμε μια δεύτερη κατηγορία πλανητών τους οποίους και ονομάσαμε "νάνους πλανήτες" και σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν πλέον όλοι οι πλανήτες που διαχωρίσαμε πιο πάνω βάσει προϋποθέσεων, αν και σε πρώτη φάση έχουμε τον Πλούτωνα, τη Δήμητρα (που είναι ο μεγαλύτερος αστεροειδής στη ζώνη των αστεροειδών ανάμεσα στις περιοχές του Άρη και του Δία) και ο καινούριος που βρέθηκε, η Έρις. Αυτοί θεωρούνται πια νάνοι πλανήτες καθώς και όλοι οι πλανήτες αντίστοιχα που έχουν σφαιρικό σχήμα και διάμετρο άνω των 900 χλμ. Άρα οι πλανήτες είναι μόνο 8 μέχρι και τον Ποσειδώνα. Βέβαια υπάρχουν κάποιοι που αντιδρούν σε αυτή την "τροποποίηση" και κίνηση εξαιτίας της παράδοσης που ακολουθούσαμε έως τώρα να θεωρούμε τον Πλούτωνα πλανήτη.
7) Το 1929 ο Edwin Hubble απέδειξε ότι το σύμπαν διαστέλλεται συνεχώς, κάτι που άλλαξε ριζικά την αντίληψή μας για το σύμπαν. Οι σύγχρονοι αστροφυσικοί συμφωνούν ότι όλα άρχισαν με τη Μεγάλη Έκρηξη και έκτοτε το σύμπαν διαστέλλεται συνεχώς. Υπάρχει λοιπόν τέλος στην εξάπλωσή του; Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να έχει επιπτώσεις;
Δεν θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει τέλος στην εξάπλωση του σύμπαντος. Εδώ και 10 σχεδόν χρόνια έχουμε ανακαλύψει ότι όχι μόνο παρατηρείται διαστολή του σύμπαντος (δηλαδή ότι ο χώρος ανάμεσα στους γαλαξίες ξεχειλώνει και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να απομακρύνονται οι γαλαξίες ο ένας από τον άλλο. Και μάλιστα όσο πιο μακριά τόσο πιο γρήγορα απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο.), αλλά και ότι είναι ιδιαίτερα γρήγορη αυτή η διαστολή. Από την εποχή του Hubble γνωρίζουμε ότι το σύμπαν διαστέλλεται επειδή κάποτε ήταν όλα συμπυκνωμένα σε ένα μαθηματικό σημείο και με κάποιο τρόπο έγινε η Μεγάλη Έκρηξη που οδήγησε στη διαστολή του σύμπαντος. Θεωρούσαμε όμως ότι λόγω της μάζας που υπάρχει στο σύμπαν η διαστολή αυτή ελαττώνεται στο χρόνο. Πρόκειται για λάθος θεωρία όμως, διότι μιλάμε για μια διαστολή που δεν θα σταματήσει, γιατί αυτό που ανακαλύψαμε ήταν ότι δεν επιβραδύνεται, αλλά αντίθετα επιταχύνεται! Αυτό μας εξέπληξε και συμβαίνει (βάσει ενδείξεων μόνο) διότι μάλλον υπάρχει μια αντιβαρυντική δύναμη την οποία παλιότερα ο Αϊνστάιν είχε ονομάσει κοσμολογική σταθερά, αλλά από τι αποτελείται και τι είναι δεν γνωρίζουμε. Σήμερα, η επιστήμη την αποκαλεί σκοτεινή ενέργεια (διότι δεν τη βλέπουμε), όπως υπάρχει και σκοτεινή ύλη που και αυτή δεν ξέρουμε από τι αποτελείται. Αποτέλεσμα αυτής της επιταχυνόμενης διαστολής είναι ότι σε κάποιο χρονικό διάστημα οι γαλαξίες θα έχουν απομακρυνθεί τόσο πολύ από εμάς, ώστε σε μερικά τρισεκατομμύρια χρόνια θα βλέπουμε μόνο την τοπική μας ομάδα. Δεν θα βλέπουμε όλους τους γαλαξίες και άρα ούτε τη διαστολή αυτή. Επομένως, αν ο Hubble προσπαθούσε να δει τη διαστολή αυτή στη χρονική περίοδο που μιλάμε, θα ήταν αδύνατο να δει το ο,τιδήποτε!
Γεγονός είναι ένα: ότι η διαστολή αυτή θα συνεχίζεται είτε εμείς τη βλέπουμε είτε όχι και καθώς θα συνεχίζεται, όλα τα άστρα και τα υλικά τους θα έχουν απορροφηθεί από μαύρες τρύπες, οι οποίες φυσικά θα έχουν εξατμιστεί (σύμφωνα με τη θεωρία του Στίβεν Χόπκινς που υποστηρίζει ότι οι μαύρες τρύπες εξατμίζονται) και τελικά θα φθάσει μια χρονική στιγμή που τα πάντα θα είναι στάχτη. Δεν θα υπάρχει δηλαδή ενέργεια, εκτός από τη σκοτεινή ενέργεια που θα συνεχίσει να διαστέλλει το σύμπαν και τίποτε άλλο. Το παράξενο της υπόθεσης είναι ότι με όλες αυτές τις ανακαλύψεις που έχουν γίνει, αλλά και με όλα τα άστρα, τους γαλαξίες και τους πλανήτες που έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε σήμερα, να τα δούμε και να τα μελετήσουμε, βλέπουμε ότι όλα αυτά αποτελούν ΜΟΝΟ το 4% των συστατικών του σύμπαντος (και φυσικά δεν τα γνωρίζουμε και όλα!), το 23% αποτελείται από σκοτεινή ύλη και το 73% από σκοτεινή ενέργεια. Από τα συνολικά συστατικά του σύμπαντος δηλαδή, εμείς γνωρίζουμε και μπορούμε να δούμε μόνο το 4%! Για αυτό το λόγο, δεν τα ξέρουμε όλα. Παρ' όλο λοιπόν που τα τελευταία 50 χρόνια οι γνώσεις μας για το σύμπαν έχουν πολλαπλασιαστεί κατά 1,2 δισεκατομμύρια φορές, στην ουσία δεν ξέρουμε ΤΙΠΟΤΑ!
8) Στις 18 Ιανουαρίου 2005 το Ελληνικό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη συμφωνία σύνδεσης της Ελλάδος με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (European Space Agency - ESA) και έκτοτε η χώρα μας κατέστη πλήρες μέλος της ESA. Σαν χώρα λοιπόν έχουμε οφέλη από αυτή τη σύνδεση; Γενικώς η Ελλάδα θα λέγαμε πως έχει κάτι σημαντικό να επιδείξει στον τομέα αυτό;
Γεγονός είναι ένα: ότι η διαστολή αυτή θα συνεχίζεται είτε εμείς τη βλέπουμε είτε όχι και καθώς θα συνεχίζεται, όλα τα άστρα και τα υλικά τους θα έχουν απορροφηθεί από μαύρες τρύπες, οι οποίες φυσικά θα έχουν εξατμιστεί (σύμφωνα με τη θεωρία του Στίβεν Χόπκινς που υποστηρίζει ότι οι μαύρες τρύπες εξατμίζονται) και τελικά θα φθάσει μια χρονική στιγμή που τα πάντα θα είναι στάχτη. Δεν θα υπάρχει δηλαδή ενέργεια, εκτός από τη σκοτεινή ενέργεια που θα συνεχίσει να διαστέλλει το σύμπαν και τίποτε άλλο. Το παράξενο της υπόθεσης είναι ότι με όλες αυτές τις ανακαλύψεις που έχουν γίνει, αλλά και με όλα τα άστρα, τους γαλαξίες και τους πλανήτες που έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε σήμερα, να τα δούμε και να τα μελετήσουμε, βλέπουμε ότι όλα αυτά αποτελούν ΜΟΝΟ το 4% των συστατικών του σύμπαντος (και φυσικά δεν τα γνωρίζουμε και όλα!), το 23% αποτελείται από σκοτεινή ύλη και το 73% από σκοτεινή ενέργεια. Από τα συνολικά συστατικά του σύμπαντος δηλαδή, εμείς γνωρίζουμε και μπορούμε να δούμε μόνο το 4%! Για αυτό το λόγο, δεν τα ξέρουμε όλα. Παρ' όλο λοιπόν που τα τελευταία 50 χρόνια οι γνώσεις μας για το σύμπαν έχουν πολλαπλασιαστεί κατά 1,2 δισεκατομμύρια φορές, στην ουσία δεν ξέρουμε ΤΙΠΟΤΑ!
8) Στις 18 Ιανουαρίου 2005 το Ελληνικό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη συμφωνία σύνδεσης της Ελλάδος με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (European Space Agency - ESA) και έκτοτε η χώρα μας κατέστη πλήρες μέλος της ESA. Σαν χώρα λοιπόν έχουμε οφέλη από αυτή τη σύνδεση; Γενικώς η Ελλάδα θα λέγαμε πως έχει κάτι σημαντικό να επιδείξει στον τομέα αυτό;
Πράγματι, στις 18 Ιανουαρίου 2005 η Ελλάδα κατέστη πλήρες μέλος της ESA με την επικύρωση αυτής της συμφωνίας. Αυτό σημαίνει ότι συμμετέχουμε με συνδρομή! Πληρώνουμε δηλαδή κάθε χρόνο μια συνδρομή και αυτό ισχύει για κάθε μέλος ενός ερευνητικού οργανισμού. Το καλό αυτής της συνδρομής είναι ότι εισπράττουμε θετικά πράγματα από όλους αυτούς τους ερευνητικούς οργανισμούς με τη μορφή συμβολαίων είτε ερευνητικών είτε της βιομηχανίας, αν έχουμε τη δυνατότητα να απορροφήσουμε τέτοιου είδους προγράμματα. Και σε τελική ανάλυση αν δούμε τι δίνουμε και τι παίρνουμε, σίγουρα αυτά που κερδίζουμε είναι περισσότερα και πιο σημαντικά. Μάλιστα, μέλη της ESA έπρεπε να είχαμε γίνει πολύ νωρίτερα! Αξίζει να αναφέρω εδώ ότι πρόσφατα υπήρξε το ενδεχόμενο να χάσουμε ένα οικόπεδο που είχαμε στο διάστημα για την τοποθέτηση τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου, τη στιγμή που οι Τούρκοι είχαν ήδη τρεις. Η δύναμη ενός τέτοιου δορυφόρου είναι τεράστια και ίσως να τη χάναμε! Το κόστος θα ήταν πάρα πολύ μικρό σε σχέση με τα οφέλη που θα είχαμε. Έπρεπε να τοποθετήσουμε δορυφόρο, διότι αν δεν το κάναμε τότε θα χάναμε το μέρος που μας ανήκε. Έχουμε λοιπόν οφέλη και μάλιστα πολλαπλάσια από τέτοιου είδους συμμετοχές και συνδρομές και είναι άσχημο να βλέπουμε πως η Ελλάδα δαπανά μόνο το 0,5% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος για έρευνα. Είμαστε οι τελευταίοι της Ευρώπης! Ωστόσο, υπάρχουν ερευνητικά εργαστήρια και άξιοι ερευνητές τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας μας σε ευρωπαϊκά ερευνητικά κέντρα και σε πανεπιστημιακά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Έχουμε καλούς επιστήμονες και πολλές δυνατότητες και φυσικά μπορούμε και να απορροφήσουμε χρήματα μέσω ευκαιριών και δυνατοτήτων. Αν όλα αυτά τα πιστέψουμε και τα δουλέψουμε και αν δεν αφήνουμε ευκαιρίες να χάνονται, τότε μόνο οφέλη και τίποτε άλλο μπορούμε να έχουμε. Τόσο οφέλη πνευματικά όσο και οικονομικά που μπορούν να ενισχύσουν τη γνώση, τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά μας κέντρα.
9) Τι θεωρείτε εσείς ως πιο σημαντικό και απαραίτητο ίσως, να προβληθεί στον κόσμο αυτή τη στιγμή και πώς θα μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει; Γενικώς θεωρείτε πως η πληροφόρηση του κόσμου γύρω από ποικίλα ζητήματα (κοινωνικά, πολιτικά, πνευματικά, ενημερωτικά, επιστημονικά) είναι επαρκής ή ελλιπής;
9) Τι θεωρείτε εσείς ως πιο σημαντικό και απαραίτητο ίσως, να προβληθεί στον κόσμο αυτή τη στιγμή και πώς θα μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει; Γενικώς θεωρείτε πως η πληροφόρηση του κόσμου γύρω από ποικίλα ζητήματα (κοινωνικά, πολιτικά, πνευματικά, ενημερωτικά, επιστημονικά) είναι επαρκής ή ελλιπής;
Αυτό που πρέπει να προβληθεί στον κόσμο είναι καινούρια μοντέλα, νέα πρότυπα. Όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και κυρίως η τηλεόραση που έχει σαφώς μεγαλύτερη ισχύ ιδιαίτερα σε μικρά παιδιά, προβάλλουν ως μοντέλο-πρότυπο το εύκολο χρήμα. Πώς θα μπορούσε κανείς να γίνει επιτυχημένος μέσα σε ένα βράδυ κερδίζοντας πολλά χρήματα, είτε γίνει τραγουδιστής, είτε ηθοποιός, είτε αθλητής. Αυτά τα μοντέλα αποτελούν στρέβλωση της πραγματικότητας και των στόχων μιας κοινωνίας. Η γνώση και η πληροφορία είναι δύναμη και αυτό θα πρέπει να προβάλλεται από τα ΜΜΕ. Η Ελλάδα για παράδειγμα ακόμα παραμένει χαμηλά σε ποσοστό πρόσβασης στο ίντερνετ. Δεν υπάρχει γνώση, δεν υπάρχει ενημέρωση γύρω από τέτοια θέματα. Η διάχυση της γνώσης και της πληροφορίας έπρεπε να αποτελεί κύριο στόχο όλων. Είναι δύναμη, μα ο νέος δεν μπορεί να το αντιληφθεί.
Πριν από 32 χρόνια, ο Κώστας Καββαθάς που εκδίδει το περιοδικό "4 Τροχοί" και εγώ, δημιουργήσαμε ένα περιοδικό με την ονομασία "Αναλόγιο". Στο περιοδικό αυτό υπήρχαν επιστημονικά θέματα με μια δόση επιστημονικής φαντασίας, ώστε να είναι πιο ελκυστικό στον αναγνώστη. Κράτησε μόνο 9 μήνες εν αντιθέσει με τον όγκο και την επιτυχία των περιοδικών που κυκλοφορούν σήμερα και φθάνουν τα 12 στον αριθμό και ίσως και περισσότερα. Τότε υπήρχε μόνο ένα και μάλιστα δεν ερχόταν αντιμέτωπο με άλλα ώστε να υπάρχει ανταγωνισμός. Και όμως πέθανε! Οπότε αναμφίβολα κάτι έχει αλλάξει σήμερα και η γνώση σε θέματα επιστήμης και τεχνολογίας προχωρά με γρήγορους ρυθμούς. Η πληροφόρηση υπάρχει και μεταδίδεται και μάλιστα πολύ γρήγορα εν αντιθέσει με τα χρόνια εκείνα. Αν ο κόσμος δεν ενδιαφερόταν να μάθει, να πληροφορηθεί, τότε δεν θα υπήρχαν όλα αυτά τα έντυπα.
10) Πρόσφατα μεταδόθηκε η είδηση ότι βρέθηκε ο δίδυμος πλανήτης της γης. Κατά πόσο κάτι τέτοιο αληθεύει και τι συνεπάγεται μια τέτοια ανακάλυψη;
Πριν από 32 χρόνια, ο Κώστας Καββαθάς που εκδίδει το περιοδικό "4 Τροχοί" και εγώ, δημιουργήσαμε ένα περιοδικό με την ονομασία "Αναλόγιο". Στο περιοδικό αυτό υπήρχαν επιστημονικά θέματα με μια δόση επιστημονικής φαντασίας, ώστε να είναι πιο ελκυστικό στον αναγνώστη. Κράτησε μόνο 9 μήνες εν αντιθέσει με τον όγκο και την επιτυχία των περιοδικών που κυκλοφορούν σήμερα και φθάνουν τα 12 στον αριθμό και ίσως και περισσότερα. Τότε υπήρχε μόνο ένα και μάλιστα δεν ερχόταν αντιμέτωπο με άλλα ώστε να υπάρχει ανταγωνισμός. Και όμως πέθανε! Οπότε αναμφίβολα κάτι έχει αλλάξει σήμερα και η γνώση σε θέματα επιστήμης και τεχνολογίας προχωρά με γρήγορους ρυθμούς. Η πληροφόρηση υπάρχει και μεταδίδεται και μάλιστα πολύ γρήγορα εν αντιθέσει με τα χρόνια εκείνα. Αν ο κόσμος δεν ενδιαφερόταν να μάθει, να πληροφορηθεί, τότε δεν θα υπήρχαν όλα αυτά τα έντυπα.
10) Πρόσφατα μεταδόθηκε η είδηση ότι βρέθηκε ο δίδυμος πλανήτης της γης. Κατά πόσο κάτι τέτοιο αληθεύει και τι συνεπάγεται μια τέτοια ανακάλυψη;
Πράγματι βρέθηκε ένας πλανήτης εκτός του ηλιακού μας συστήματος, ο οποίος παρουσιάζει ομοιότητες με τον δικό μας. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαλυφθεί περίπου 215 πλανήτες γύρω από άλλα άστρα. Εμείς μπορούμε να δούμε και να παρατηρήσουμε μόνο τους πιο μεγάλους από αυτούς, γιατί μας είναι αδύνατο -λόγω των μεγάλων αποστάσεων- να φωτογραφήσουμε αυτούς και την ατμόσφαιρά τους! Αυτό που μπορούμε λοιπόν να δούμε είναι η επίδρασή τους πάνω στο κεντρικό τους άστρο και μέσω αυτής μπορούμε να εκτιμήσουμε την απόσταση του πλανήτη από το άστρο, τα υλικά του, τη μάζα του, το μέγεθός του. Αυτοί οι πλανήτες πολλές φορές είναι γιγάντιοι και όχι σπάνια μεγαλύτεροι (πολλαπλάσιας μάζας δηλαδή) από το Δία! Όταν παρατηρούμε ένα άστρο να κουνιέται με περιοδικότητα τότε σίγουρα υπάρχει ένας αόρατος πλανήτης-συνοδός που με τη βαρυτική του δύναμη το τραβάει.
Ο δίδυμος πλανήτης που βρέθηκε κινείται γύρω από ένα άστρο που λέγεται Gliese 581, όχι και τόσο λαμπερό όπως ο ήλιος και που απέχει από εμάς 20 1/2 έτη (20 χρόνια και έξι μήνες) φωτός. Γύρω από το άστρο αυτό κινούνται 3 πλανήτες ο ένας εκ των οποίων είναι μικρός (συγκριτικά: η μάζα του είναι 5 φορές η μάζα του Δία και η διάμετρός του 1,5 φορές η διάμετρος του Δία) και έχει στερεή επιφάνεια εν αντιθέσει με άλλους που έχουν αέρια επιφάνεια. Βρίσκεται σε κατοικήσιμη περιοχή, κάτι που σημαίνει πως αν υπάρχει νερό -δυνητικά πάντα!- τότε θα είναι σε υγρή μορφή (0-100 βαθμούς). Οπότε, συγκεντρώνοντας αυτά τα στοιχεία και σκεπτόμενοι οι δημοσιογράφοι ότι δυνητικά υπάρχει νερό στον πλανήτη αυτό, ότι η θερμοκρασία θα κυμαίνεται γύρω στους 40 βαθμούς, ότι αν υπάρχει νερό τότε υπάρχει και ζωή και τέλος ότι διαθέτει στερεή επιφάνεια, έσπευσαν να δηλώσουν ότι βρέθηκε η 2η γη. Είπαν επίσης ότι βρίσκεται στη γειτονιά μας. Μα μόνο αν σκεφτεί κανείς ότι τα διαστημόπλοια χρειάζονται 450.000 χρόνια σχεδόν για να φθάσουν σε αυτόν, τότε καταλαβαίνουμε πως πρόκειται για ζητήματα που μεγαλοποιούνται και για τα οποία θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί.
11) Υπάρχει κατά τη γνώμη σας και βάσει όσων γνωρίζετε ζωή πέρα από τον πλανήτη μας; Καθημερινά ακούγονται ποικίλες θεωρίες και πολλές φορές ο κόσμος μοιάζει να θέλει να πιστέψει στην ύπαρξη εξωγήινων πολιτισμών. Κατά πόσο έχουν βάση όλα αυτά;
Ο δίδυμος πλανήτης που βρέθηκε κινείται γύρω από ένα άστρο που λέγεται Gliese 581, όχι και τόσο λαμπερό όπως ο ήλιος και που απέχει από εμάς 20 1/2 έτη (20 χρόνια και έξι μήνες) φωτός. Γύρω από το άστρο αυτό κινούνται 3 πλανήτες ο ένας εκ των οποίων είναι μικρός (συγκριτικά: η μάζα του είναι 5 φορές η μάζα του Δία και η διάμετρός του 1,5 φορές η διάμετρος του Δία) και έχει στερεή επιφάνεια εν αντιθέσει με άλλους που έχουν αέρια επιφάνεια. Βρίσκεται σε κατοικήσιμη περιοχή, κάτι που σημαίνει πως αν υπάρχει νερό -δυνητικά πάντα!- τότε θα είναι σε υγρή μορφή (0-100 βαθμούς). Οπότε, συγκεντρώνοντας αυτά τα στοιχεία και σκεπτόμενοι οι δημοσιογράφοι ότι δυνητικά υπάρχει νερό στον πλανήτη αυτό, ότι η θερμοκρασία θα κυμαίνεται γύρω στους 40 βαθμούς, ότι αν υπάρχει νερό τότε υπάρχει και ζωή και τέλος ότι διαθέτει στερεή επιφάνεια, έσπευσαν να δηλώσουν ότι βρέθηκε η 2η γη. Είπαν επίσης ότι βρίσκεται στη γειτονιά μας. Μα μόνο αν σκεφτεί κανείς ότι τα διαστημόπλοια χρειάζονται 450.000 χρόνια σχεδόν για να φθάσουν σε αυτόν, τότε καταλαβαίνουμε πως πρόκειται για ζητήματα που μεγαλοποιούνται και για τα οποία θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί.
11) Υπάρχει κατά τη γνώμη σας και βάσει όσων γνωρίζετε ζωή πέρα από τον πλανήτη μας; Καθημερινά ακούγονται ποικίλες θεωρίες και πολλές φορές ο κόσμος μοιάζει να θέλει να πιστέψει στην ύπαρξη εξωγήινων πολιτισμών. Κατά πόσο έχουν βάση όλα αυτά;
Δεν υπάρχει απόδειξη ή έστω ένδειξη για κάτι τέτοιο. Ωστόσο η αστροφυσική μας οδηγεί χρόνια τώρα σε κάποια συμπεράσματα. Από τα τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων άστρα, γαλαξίες και πλανήτες που υπάρχουν στο διάστημα, μόνο σε ένα τυγχάνει να υπάρχει ζωή; Φυσικά και όχι! Δεν είμαστε μόνοι κατά τη γνώμη μου, αλλά οι αποστάσεις είναι τόσο μεγάλες που μια επικοινωνία με εξωγήινους πολιτισμούς θα ήταν αδύνατη.
Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ζωή και ότι στέλνουμε ένα μήνυμα, τότε το μήνυμα αυτό θα έκανε 2.000 χρόνια να φθάσει εκεί με ταχύτητα φωτός (300.000 χλμ./δευτερόλεπτο). Ούτε διαστημόπλοιο δεν μπορεί να αγγίξει τέτοια ταχύτητα ώστε να μεταφέρει ένα τέτοιο μήνυμα. Αλλά ας υποθέσουμε πως το μήνυμα φθάνει σε έναν εξωγήινο πολιτισμό, ο οποίος επιθυμεί να μας απαντήσει. Τότε θα χρειάζονταν άλλα 2.000 χρόνια για να επιστρέψει το μήνυμά τους σε εμάς. 4.000 χρόνια λοιπόν για έναν απλό χαιρετισμό!
Υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να πιστεύουν πως η τεχνολογία μας είναι νηπιακή. Δεν αμφιβάλει κανείς για αυτό. Ας δεχτούμε όμως πως υπάρχει εξωγήινος πολιτισμός και πως η δικιά μας τεχνολογία είναι όντως νηπιακή. Τότε ζώντας εκατομμύρια χρόνια πιο μπροστά από εμάς και άρα διαθέτοντας πολύ πιο εξελιγμένες τεχνολογίες από τις δικές μας, σίγουρα θα είχαν φθάσει στο επίπεδο της "μαγικής" τεχνολογίας. Όχι μόνο θα μπορούσαν να αγγίξουν τις ασύλληπτες ταχύτητες που αναφέραμε, αλλά θα ήταν και σε θέση να πάρουν ανθρώπινη μορφή!
Περισσότερο λοιπόν αποδέχομαι ή πιστεύω ή θεωρώ ότι υπάρχουν εξωγήινοι ανάμεσά μας και μας περιπαίζουν, παρά ότι έρχονται σε εμάς με ιπτάμενους δίσκους. Εμείς ασχολούμαστε χρόνια και παρατηρούμε το διάστημα και όλα αυτά τα ζητήματα και έναν εξωγήινο δεν έχουμε δει! Και κάποιοι άλλοι, απλοί πολίτες, δηλώνουν πως όχι απλά είδαν εξωγήινους, αλλά ότι επικοινωνούν και μαζί τους! Αυτά είναι γελοιότητες και χαζομάρες και είναι συνέπεια της ελλιπούς γνώσης. Παρόμοια αντίληψη έχω και για θέματα που στρέφονται γύρω από την αστρολογία. Μα είναι δυνατόν να επηρεάζεται το μέλλον σου ή ακόμα χειρότερα η κάθε κίνησή σου και απόφασή σου από το πού βρίσκεται ο κάθε πλανήτης; Γνώση! Πάνω από όλα μελέτη, γνώση και σωστή πληροφόρηση, ώστε να μπορούμε να αποκωδικοποιούμε, να κρίνουμε, να σκεφτόμαστε και να έχουμε άποψη βάσιμη και σωστή!
12) Την περίοδο αυτή ετοιμάζετε κάποια παράσταση έκπληξη στο κοινό ή υπάρχει ήδη σε εξέλιξη κάποιο πρόγραμμα προβολών το οποίο θα προτείνατε στον κόσμο να παρακολουθήσει;
Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ζωή και ότι στέλνουμε ένα μήνυμα, τότε το μήνυμα αυτό θα έκανε 2.000 χρόνια να φθάσει εκεί με ταχύτητα φωτός (300.000 χλμ./δευτερόλεπτο). Ούτε διαστημόπλοιο δεν μπορεί να αγγίξει τέτοια ταχύτητα ώστε να μεταφέρει ένα τέτοιο μήνυμα. Αλλά ας υποθέσουμε πως το μήνυμα φθάνει σε έναν εξωγήινο πολιτισμό, ο οποίος επιθυμεί να μας απαντήσει. Τότε θα χρειάζονταν άλλα 2.000 χρόνια για να επιστρέψει το μήνυμά τους σε εμάς. 4.000 χρόνια λοιπόν για έναν απλό χαιρετισμό!
Υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να πιστεύουν πως η τεχνολογία μας είναι νηπιακή. Δεν αμφιβάλει κανείς για αυτό. Ας δεχτούμε όμως πως υπάρχει εξωγήινος πολιτισμός και πως η δικιά μας τεχνολογία είναι όντως νηπιακή. Τότε ζώντας εκατομμύρια χρόνια πιο μπροστά από εμάς και άρα διαθέτοντας πολύ πιο εξελιγμένες τεχνολογίες από τις δικές μας, σίγουρα θα είχαν φθάσει στο επίπεδο της "μαγικής" τεχνολογίας. Όχι μόνο θα μπορούσαν να αγγίξουν τις ασύλληπτες ταχύτητες που αναφέραμε, αλλά θα ήταν και σε θέση να πάρουν ανθρώπινη μορφή!
Περισσότερο λοιπόν αποδέχομαι ή πιστεύω ή θεωρώ ότι υπάρχουν εξωγήινοι ανάμεσά μας και μας περιπαίζουν, παρά ότι έρχονται σε εμάς με ιπτάμενους δίσκους. Εμείς ασχολούμαστε χρόνια και παρατηρούμε το διάστημα και όλα αυτά τα ζητήματα και έναν εξωγήινο δεν έχουμε δει! Και κάποιοι άλλοι, απλοί πολίτες, δηλώνουν πως όχι απλά είδαν εξωγήινους, αλλά ότι επικοινωνούν και μαζί τους! Αυτά είναι γελοιότητες και χαζομάρες και είναι συνέπεια της ελλιπούς γνώσης. Παρόμοια αντίληψη έχω και για θέματα που στρέφονται γύρω από την αστρολογία. Μα είναι δυνατόν να επηρεάζεται το μέλλον σου ή ακόμα χειρότερα η κάθε κίνησή σου και απόφασή σου από το πού βρίσκεται ο κάθε πλανήτης; Γνώση! Πάνω από όλα μελέτη, γνώση και σωστή πληροφόρηση, ώστε να μπορούμε να αποκωδικοποιούμε, να κρίνουμε, να σκεφτόμαστε και να έχουμε άποψη βάσιμη και σωστή!
12) Την περίοδο αυτή ετοιμάζετε κάποια παράσταση έκπληξη στο κοινό ή υπάρχει ήδη σε εξέλιξη κάποιο πρόγραμμα προβολών το οποίο θα προτείνατε στον κόσμο να παρακολουθήσει;
Ήδη ετοιμάζουμε παραστάσεις για τους προσεχείς μήνες. Από τον Οκτώβρη και μετά θα προβάλλεται η παράσταση "Βίαιο Σύμπαν" για τα σχολεία, καθώς και η παράσταση "Απ' Τη Γη Στη Σελήνη" αναφορικά με τα 50 χρόνια που κλείνουμε από την εκτόξευση του Σπούτνικ 1, του πρώτου τεχνητού δορυφόρου. Μια άλλη ενδιαφέρουσα παράσταση είναι "Αναζητώντας τον Χωροχρόνο", ένα μουσικόραμα σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής μέσα σε ένα εξαίσιο πάντρεμα της τέχνης με την επιστήμη. Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής με τη συνοδεία της Καμεράτα ζωντανά. Εμείς ηχογραφήσαμε τη μουσική και το προβάλουμε στο Πλανητάριο προσφέροντας ένα θέαμα γεμάτο μουσική, εικόνα και τίποτε άλλο. Από τον Νοέμβριο θα μπορείτε επίσης να παρακολουθήσετε την ταινία με τους δεινοσαύρους, η οποία τους αναπαριστά μέσα σε φυσικό περιβάλλον. Θα είναι ιδιαίτερα ελκυστική για τους μεγάλους, μα πάνω από όλα απολαυστική και εντυπωσιακή για τα παιδιά.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν παραστάσεις που συνεχίζουν να προβάλλονται τους τελευταίους μήνες και μάλιστα συγκεντρώνουν και επιτυχία όπως η παράσταση "Μαύρες Τρύπες". Επιπλέον μπορείτε να παρακολουθήσετε τον "Χορό Των Πλανητών", ένα μουσικόραμα για το ηλιακό μας σύστημα με μουσική του Μίμη Πλέσσα, ο οποίος συνδύασε μουσικά θέματα για κάθε πλανήτη ξεχωριστά, ενώ κατά τη διάρκεια της παράστασης αναφέρονται και κάποια στοιχεία για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Παράλληλα, στο πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται το "Γέννεση και Κατακλυσμός" που αποτελεί την κύρια παράσταση αυτή την περίοδο. Παρουσιάζει τα πορίσματα των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες από επιστήμονες πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων, σχετικά με τη γέννηση, την εξέλιξη και το μέλλον του πλανήτη πάνω στον οποίο γεννήθηκε ο άνθρωπος. Πρόκειται, δηλαδή, για μια σύντομη αλλά περιεκτική "Βιογραφία της Γης", η οποία εξετάζει με θεαματικό τρόπο τη γεωλογική εξέλιξη και πορεία του πλανήτη μας δια μέσου των αιώνων. Παρουσιάζεται επίσης το εξελικτικό μονοπάτι της ζωής που οδήγησε στη σημερινή παρουσία του ανθρώπου στη Γη, αλλά και πιθανά σενάρια που μπορεί να οδηγήσουν σε ένα πρόωρο τέλος. Η παράσταση τελειώνει με τον αναπόφευκτο θάνατο του Ήλιου μας, σε πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά και με ένα αισιόδοξο μήνυμα ότι κάθε τέλος είναι και μια νέα αρχή. Επιπλέον συνεχίζεται η προβολή της ταινίας τα "Θαυμαστά Σπήλαια", στην οποία εξετάζονται όλα τα είδη των σπηλαίων, όπως εκείνα που βρίσκονται στις πλαγιές χαραδρών, στους παγετώνες και στα τροπικά δάση του Μεξικού, σε μια προσπάθεια ανακάλυψης μικροοργανισμών σε αυτά τα αφιλόξενα περιβάλλοντα. Εξετάζονται επίσης σπήλαια που δημιουργήθηκαν πριν από εκατομμύρια χρόνια, σπήλαια που περιβάλλονται από αιωνόβιους πάγους, αλλά και υποβρύχια σπήλαια που μας αποκαλύπτουν εξωτικές περιοχές άγνωστες μέχρι τώρα. Μια άλλη αξιόλογη ταινία που μπορεί να δει κανείς είναι η τριαντάλεπτη ταινία θόλου "Πτήση" αφιερωμένη στη γοητεία που ασκεί στον άνθρωπο η ιδέα της πτήσης. Μια περιεκτική και υπέροχη εμπειρία σχετικά με την εξελικτική πορεία των εναέριων μεταφορών. Από τα αερόστατα του 19ου αιώνα και μέχρι τα διαστημόπλοια του 21ου αιώνα, η ταινία παραθέτει με ευαισθησία το χρονικό της πτήσης τα τελευταία 100 χρόνια. Λόγω της πολιτισμικής της αξίας, η "Πτήση" έχει περιληφθεί από τη Βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου στις σημαντικότερες ταινίες όλων των εποχών, ενώ θεωρείται και ένα από τα εμπορικότερα ντοκιμαντέρ όλων των εποχών, με 100 εκατομμύρια θεατές διεθνώς. Παράλληλα συνοδεύεται από ένα επτάλεπτο trailer με μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου για τις ταινίες και τις παραστάσεις που θα προβληθούν τα επόμενα χρόνια. Οι ταινίες και παραστάσεις που προβάλλονται στο Πλανητάριο είναι παραγωγές από το εξωτερικό, μιας και ο προϋπολογισμός της χώρας μας δεν μας επιτρέπει δυστυχώς τη δημιουργία τους.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν παραστάσεις που συνεχίζουν να προβάλλονται τους τελευταίους μήνες και μάλιστα συγκεντρώνουν και επιτυχία όπως η παράσταση "Μαύρες Τρύπες". Επιπλέον μπορείτε να παρακολουθήσετε τον "Χορό Των Πλανητών", ένα μουσικόραμα για το ηλιακό μας σύστημα με μουσική του Μίμη Πλέσσα, ο οποίος συνδύασε μουσικά θέματα για κάθε πλανήτη ξεχωριστά, ενώ κατά τη διάρκεια της παράστασης αναφέρονται και κάποια στοιχεία για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Παράλληλα, στο πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται το "Γέννεση και Κατακλυσμός" που αποτελεί την κύρια παράσταση αυτή την περίοδο. Παρουσιάζει τα πορίσματα των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες από επιστήμονες πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων, σχετικά με τη γέννηση, την εξέλιξη και το μέλλον του πλανήτη πάνω στον οποίο γεννήθηκε ο άνθρωπος. Πρόκειται, δηλαδή, για μια σύντομη αλλά περιεκτική "Βιογραφία της Γης", η οποία εξετάζει με θεαματικό τρόπο τη γεωλογική εξέλιξη και πορεία του πλανήτη μας δια μέσου των αιώνων. Παρουσιάζεται επίσης το εξελικτικό μονοπάτι της ζωής που οδήγησε στη σημερινή παρουσία του ανθρώπου στη Γη, αλλά και πιθανά σενάρια που μπορεί να οδηγήσουν σε ένα πρόωρο τέλος. Η παράσταση τελειώνει με τον αναπόφευκτο θάνατο του Ήλιου μας, σε πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά και με ένα αισιόδοξο μήνυμα ότι κάθε τέλος είναι και μια νέα αρχή. Επιπλέον συνεχίζεται η προβολή της ταινίας τα "Θαυμαστά Σπήλαια", στην οποία εξετάζονται όλα τα είδη των σπηλαίων, όπως εκείνα που βρίσκονται στις πλαγιές χαραδρών, στους παγετώνες και στα τροπικά δάση του Μεξικού, σε μια προσπάθεια ανακάλυψης μικροοργανισμών σε αυτά τα αφιλόξενα περιβάλλοντα. Εξετάζονται επίσης σπήλαια που δημιουργήθηκαν πριν από εκατομμύρια χρόνια, σπήλαια που περιβάλλονται από αιωνόβιους πάγους, αλλά και υποβρύχια σπήλαια που μας αποκαλύπτουν εξωτικές περιοχές άγνωστες μέχρι τώρα. Μια άλλη αξιόλογη ταινία που μπορεί να δει κανείς είναι η τριαντάλεπτη ταινία θόλου "Πτήση" αφιερωμένη στη γοητεία που ασκεί στον άνθρωπο η ιδέα της πτήσης. Μια περιεκτική και υπέροχη εμπειρία σχετικά με την εξελικτική πορεία των εναέριων μεταφορών. Από τα αερόστατα του 19ου αιώνα και μέχρι τα διαστημόπλοια του 21ου αιώνα, η ταινία παραθέτει με ευαισθησία το χρονικό της πτήσης τα τελευταία 100 χρόνια. Λόγω της πολιτισμικής της αξίας, η "Πτήση" έχει περιληφθεί από τη Βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου στις σημαντικότερες ταινίες όλων των εποχών, ενώ θεωρείται και ένα από τα εμπορικότερα ντοκιμαντέρ όλων των εποχών, με 100 εκατομμύρια θεατές διεθνώς. Παράλληλα συνοδεύεται από ένα επτάλεπτο trailer με μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου για τις ταινίες και τις παραστάσεις που θα προβληθούν τα επόμενα χρόνια. Οι ταινίες και παραστάσεις που προβάλλονται στο Πλανητάριο είναι παραγωγές από το εξωτερικό, μιας και ο προϋπολογισμός της χώρας μας δεν μας επιτρέπει δυστυχώς τη δημιουργία τους.
